Financiën

In aanloop naar deze begroting hebben wij in aanvulling op de perspectiefnota geld vrijgemaakt voor onderstaande onderwerpen. Deze konden technisch gezien niet meer financieel verwerkt worden in de (cijfers van) de programmaplannen in hoofdstuk 5. Ze zijn wel onderdeel van besluitvorming en autorisatie van budgetten van deze begroting.

Wijkaanpak delen Ede-Zuid en Veldhuizen
De leefbaarheid in delen van Ede-Zuid en Veldhuizen is gemiddeld minder dan in andere Edese wijken.
Na onrusten rond de jaarwisseling 2019/2020 is opdracht te gegeven om te onderzoeken welke acties nodig zijn om de leefbaarheid in de wijken te verbeteren. Hiervoor is een ontwikkelperspectief opgesteld waarin quick wins zijn benoemd die een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid.
Om vanaf januari 2022 de quick wins uit te voeren die snel in gang kunnen worden gezet en naar verwachting het meeste effect sorteren, wordt een structureel bedrag van € 420.000 beschikbaar gesteld. We zorgen er bij de uitvoering voor dat de quick wins zo goed mogelijk aansluiten op onze reguliere inzet.
Als gevolg van incidentele financiering is in het verleden wijk-specifieke inzet steeds weer verdwenen. Door nu te kiezen voor structurele financiering wordt een basis gelegd om de leefbaarheid in de wijken te stabiliseren en te voorkomen dat ze verder achteruitgaan.

Food
Voor Food is reeds een bedrag tot en met 2025 budget van € 200.000 beschikbaar voor het borgen van het programma. We signaleren een knelpunt van € 90.000, de bijdrage van Ede aan de regionale programma’s Voedsel- en Eiwittransitie. Ede is hierop een verplichting aangegaan. Voor 2022 en 2023 wordt € 90.000 beschikbaar gesteld.

Verkeersmaatregelen sluiten spoorwegovergang Kerkweg
Door het sluiten van de spoorwegovergang Kerkweg verandert de verkeerscirculatie in de omgeving. Om een verkeersveilige situatie te creëren voor met name de fietsers is een aanpassing van de rijbaan op de Zanderijweg tot fietsstraat benodigd. Om dezelfde reden dient het kruispunt Zanderijweg/Kerkweg fysiek aangepast te worden en dienen aan de noord- en zuidzijde van de spoorwegovergang fietsmarkeringen verwijdert te worden zodat een herkenbare veilige fietsroute ontstaat. Deze voor de verkeersveiligheid noodzakelijke ingrepen vragen een investering van € 180.000 in 2021. De bijkomende kapitaallasten vanaf 2023 brengen wij ten laste van de algemene middelen.

Klinkenbergerweg
Met bewoners van (een deel van) de Klinkenbergerweg is gesproken over maatregelen om de verkeerssituatie voor hen meer acceptabel te maken. In november 2020 heeft het college hiervoor een intentieverklaring vastgesteld. Samen met de bewoners is een pakket aan maatregelen opgesteld, waarmee de leefbaarheid versterkt kan worden. Voor het maatregelenpakket is ongeveer € 2,6 miljoen nodig, waarbij een deel van de uitvoering in 2026 is voorzien.

De Winkel van Ede
In de visie “Ede centrum Groen en Gastvrij” is de wens tot het vestigen van ‘De Winkel van Ede’ opgenomen. Deze winkel wordt een centraal punt, waar Ede zich presenteert aan de bezoekers van Ede centrum. Het plan is al enkele jaren oud en krijgt nu vorm. Gemeente, SBE, Ede Marketing en Sportservice Ede werken samen aan realisatie. In 2022 wordt gewerkt aan de oprichting van een Binnenstadsplatform met ondernemers, vastgoedeigenaren en gemeente. Deze kernpartijen brengen structureel middelen in voor uitvoering van de agenda. Dit gebeurt op basis van ongeveer 1/3, 1/3, 1/3. Er moet nog een BedrijfsInvesteringsZone (BIZ) worden opgericht van waaruit de vastgoedpartijen financieel bijdragen aan het platform. De winkel wordt vanaf 2023 gefinancierd vanuit het Binnenstadsplatform. De partijen vragen nu aan de gemeente om het eenmalige tekort van € 68.000 te dekken. Daarmee kan de Winkel van Ede worden opgestart en de bedrijfsvoering in 2022 worden gevoerd. Wij stellen u voor € 68.000 beschikbaar te stellen

Dekkend AED netwerk
Om mensen, die getroffen worden door een hartstilstand een zo groot mogelijke kans te bieden om te overleven, is snelle en doeltreffende hulp letterlijk van levensbelang. De eerste zes minuten zijn daarbij cruciaal. Een AED kan hierbij helpen. In het Bestuursakkoord Ede 2018-2022 is opgenomen te willen zorgen voor een dekkend netwerk van AED’s in de gemeente, door samen met bestaande organisaties te kijken hoe het aantal publiek toegankelijke AED’s kan worden uitgebreid, inclusief het opleiden van de benodigde (burger)hulpverleners.
Voor een dekkend netwerk, inclusief gedeeltelijke vervanging van bestaande AED’s, stellen we u voor een bedrag van € 50.000 beschikbaar te stellen. Hierbij is rekening gehouden met de kosten voor opleiden en trainen van onze inwoners.

Preventie alcohol en middelengebruik onder jongeren
De gegevens van onze inwonerspeilingen en ook landelijke data tonen aan dat het gebruik van alcohol onder jongeren de afgelopen jaren is gestegen. Daarbij neemt vooral het bingedrinken (het drinken van minstens 4 (vrouwen) of 6 (mannen) glazen alcohol tijdens 1 enkele gelegenheid.) toe. Ook in onze gemeente worden regelmatig jongeren in het ziekenhuis opgenomen met een alcoholvergiftiging. Overmatig gebruik van alcohol is zeer schadelijk voor de gezondheid en ontwikkeling van de hersenen van jongeren. Daarbij merken we dat de landelijke campagnes en maatregelen die we als landelijke overheid tot nu toe inzetten onvoldoende resultaat bieden in onze gemeente.

Het is daarom hoog tijd voor een andere aanpak die aansluit op de leefwereld van Edese jongeren en jong volwassenen. Daarbij komt uit de literatuur naar voren dat een preventie aanpak gericht op het creëren van een positieve leefomgeving, waarin jongeren gezond, veilig en kansrijk kunnen opgroeien meer en langduriger effect heeft dan een campagne waarin alleen maar ingezoomd wordt op de gevaren van alcohol en verdovende middelen. Bij die aanpak is de samenwerking met ouders, scholen, en andere lokale partijen in het netwerk van jongeren van groot belang. In 2019 is door de gemeenteraad een motie ingediend om met een evaluatie en aanpak op deze preventie op alcohol gebruik onder jongeren te komen.
Om deze motie, breder dan nu omschreven, uit te voeren stellen wij u voor om incidenteel € 95.000 beschikbaar te stellen.

Impuls voor datagedreven werken en Slim Ede
Als gemeente hebben we veel data in huis. Deze informatie is vaak verspreid over verschillende afdelingen en systemen. Door een goede koppeling ontstaat overzicht en inzicht. Datagedreven werken helpt bij betere beleidsontwikkeling en snellere besluitvorming. In 2022 geven we het datagedreven werken een eenmalige impuls. Binnen een eerste spoor gaat de Monitor Woningbouwplanning ons in 2022 helpen om slimmer te werken. Het gaat sneller en preciezer een beeld geven in de gerealiseerde en geplande woningbouw. De efficiencyslag die we hiermee maken, benutten we voor het gerichter programmeren en bijsturen van de woningbouwplanning. Een tweede maatregel moet leiden tot een meer effectieve aanpak van ondermijnende criminaliteit. Op dit moment is het verkrijgen van een ondermijningsbeeld nog vooral handwerk. De Monitor Ondermijning geeft ons straks een sneller beeld van mogelijke hotspots van ondermijnende criminaliteit binnen de gemeente. Binnen een tweede spoor werken we een visie uit op Ede als Slimme gemeente. Daarmee krijgen we zicht op kansen en mogelijkheden om technologie bij te laten dragen aan betere dienstverlening voor onze inwoners. Denk hierbij aan het plaatsen van slimme lantaarnpalen die zich aanpassen aan lichtomstandigheden of die worden uitgerust als oplaadpunt voor elektrische auto’s. Wij stellen u voor om voor 2022 € 300.000 beschikbaar te stellen.