Corona

Tegelijk met de Perspectiefnota 2022-2025 hebben wij u de Herstelagenda Corona aangeboden. Hierin hebben wij aangegeven op de voortgang hiervan periodiek terug te komen in de reguliere p&c instrumenten. Zo ook nu in deze programmabegroting.

De insteek van de Herstelagenda blijft om mee te groeien met versoepelingen en deze aan te passen wanneer dat nodig is. Hieronder beschrijven we de voortgang per actielijn.

Veilige opstart
Het idee van een ‘veilige opstart’ is nog steeds even actueel als in het voorjaar van 2021. Dat betekent dat ook het belang van informeren en waar nodig handhaven nog even groot is. De inzet om de mogelijkheden die er wél zijn zo goed mogelijk te benutten, blijft overeind.

Levendige gemeente
Uitgangspunt is dat we in Ede de landelijke maatregelen volgen, ook als deze onverhoopt weer strenger worden. De maatregelen voor de Herstelagenda richten zich op marketing en promotie, het versterken van online presence; de steun- en herstelregeling lokale culturele instellingen, als ook het compenseren van de verlaagde reclamebelasting voor gerichte activiteiten.

In juni waren er kort meer mogelijkheden voor het creëren van levendigheid. Vanaf medio juli waren nieuwe beperkingen opnieuw een remmende factor. Intussen zijn er weer versoepelingen en mag er weer (veel) meer, zij het met voorzorgsmaatregelen. Al met al hebben partijen nog steeds te maken met onzekerheid en beperkingen in toegang en capaciteit. Iedereen in Ede heeft dat afgelopen periode gemerkt. Vanwege de landelijke maatregelen hebben meerdere evenementen geen doorgang kunnen vinden.

De marketingcampagne ‘Blijf Ede Ontdekken’ ging begin augustus van start. Doel was om inwoners en de vakantiegangers die zich al bevinden in de gemeente Ede op ontdekkingstocht of op avontuur te laten gaan in Ede. De campagne was gericht op het aantrekken als ook het ‘spreiden’ van bezoekers. Alles in nauwe samenwerking met onder meer de culturele sector, sportsector, winkelcentra en de toeristische sector. In oktober start het tweede deel van de campagne, gericht op de herfst in Ede (wandelen, wild en cultuur).

In juli is de (tweede) Steun- en Herstelregeling lokale culturele instellingen opengesteld. Instellingen in de cultuursector doen een beroep op deze regeling voor noodsteun, overbrugging en transformatie. Zodoende stellen we culturele instellingen in staat te anticiperen op een veranderende wereld en werken we aan een toekomstbestendige en weerbare cultuursector. De regeling voorziet in een grote behoefte.

Winkeliersverenigingen uit Ede Centrum en Bennekom hebben erop ingezet om hun winkeliers minder te ‘belasten’ door de reclamebelasting te verlagen. De gemeente heeft toegezegd ervoor open te staan deze verminderde inkomsten te compenseren als het gaat om het realiseren van concrete activiteiten om zo levendigheid, binnen de geldende regels, te stimuleren. Doordat ook gedurende de zomermaanden nog sprake was van beperkingen en onzekerheid, hebben echter nog weinig georganiseerde activiteiten plaatsgevonden.

In de komende periode zal in de samenwerking tussen accountmanagers en initiatiefnemers (ondernemers, culturele organisaties, sportorganisaties, et cetera) steeds gekeken worden naar de mogelijkheden en kansen om de levendigheid van onze gemeente te stimuleren. Het idee voor een ‘zomerstrand’ in het centrum van Ede is uitgesteld tot 2022. De ambities van de Herstelagenda (veilige opstart en vergroten van de levendigheid) blijven echter onverminderd overeind.

Sociaal verbonden
De Edese samenleving heeft het afgelopen jaar veel veerkracht en creativiteit getoond. Zowel voor ouderen als jongeren zijn diverse initiatieven ontstaan om elkaar te kunnen ontmoeten, steunen, samen te bewegen en ervaringen te delen. Inzet van de Herstelagenda is om oog te hebben voor de negatieve gevolgen van corona voor onze inwoners. Binnen het thema Sociaal Verbonden stimuleren wij ontmoeting, verbinding en ondersteuning met aandacht voor leefstijl, mentale en fysieke gezondheid en veerkracht.

We ontwikkelen een subsidieregeling gericht op herstel en het versterken van het sociaal netwerk van onze inwoners. De eerste tranche van deze subsidieregeling stellen we naar verwachting open in het najaar van 2021. Hiermee stimuleren we bewonersinitiatieven, vrijwilligersorganisaties en verengingen om activiteiten te organiseren. Deze regelarme subsidie biedt ruimte voor nieuwe initiatieven en ideeën in onze sociale. De regeling steken we ruim in: we sluiten aan op de energie en ideeën van onze inwoners. Daarbij stimuleren we gebruik te maken van de bestaande kennis en kunde en bijvoorbeeld de bekende locaties, zoals buurt-, wijk- en dorpshuizen. Zo draagt de Herstelagenda ook duurzaam bij aan een sterke sociale basis.

Naast deze brede subsidieregeling ondersteunen we de formele organisaties met extra subsidie voor specifieke knelpunten. Te denken valt aan extra aanbod bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, het wegwerken van wachtlijsten in de vrij toegankelijke jeugdhulp, extra inzet jongerenwerk en extra inzet op contact met ouderen.

Tot slot ontwikkelen we samen met partners een publiekscampagne met als doel het bevorderen van ontmoeting, gezondheid, het doen van vrijwilligerswerk en oog hebben voor elkaar.

Brede talentontwikkeling jongeren
De coronacrisis heeft grote invloed op het onderwijs voor kinderen en jongeren. Het onderwijs kampte afgelopen jaar met vele uitdagingen. Kinderen zaten veel thuis, ouders moesten plots thuiswerken en tegelijkertijd hun kinderen ondersteunen bij het volgen van onderwijs. Scholen maakten de overstap naar digitaal lesgeven en fysiek contact was beperkt. Ook in de komende tijd zal corona voor extra druk zorgen. Niet alleen blijft er een risico op uitbraken op scholen maar ook moeten kinderen bij verkoudheidsklachten altijd eerst getest worden voordat ze naar school mogen komen. Dit heeft zijn effecten op het onderwijs en thuis bij de gezinnen. De rijksoverheid investeert daarom met het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) de komende twee schooljaren € 8,5 miljard extra in het onderwijs om steun te bieden op cognitief, executief of sociaal-emotioneel vlak. Gemeente Ede en alle Edese scholen zetten met deze middelen komende twee jaar extra in op die kinderen en gezinnen die extra steun kunnen gebruiken. Scholen zetten in op extra begeleiding op school. De gemeente investeert vooral in voor- en naschools aanbod. Ouders met peuters met een achterstand die gebruik maken van de VVE-opvang (Voor- en Vroegschoolse Educatie) hoeven komend schooljaar geen ouderbijdrage te betalen. Het college wil niet dat er financiële drempels zijn voor deze ouders om gebruik te maken van extra VVE ondersteuning. Hiernaast krijgen de VVE-opvangorganisaties extra middelen van de gemeente om peuters die dat nodig hebben individueel of in kleine groepjes wat extra aandacht te geven.

Bij het inzetten van de NPO-middelen van het Rijk is ook aandacht voor het mentale welzijn van kinderen. Door de impact van corona, zowel op kinderen zelf als in hun privésituatie, is de behoefte aan schoolmaatschappelijk werk momenteel groter. Daarom wordt een deel van de middelen vanuit het Rijk gebruikt om het schoolmaatschappelijk werk de komende twee jaar uit te breiden. Binnen de begroting zal flexibel geschoven worden tussen de verschillende activiteiten om zo goed aan te sluiten op de vraag en wisselende coronamaatregelen.

Veerkrachtige en ondernemende gemeente
De vijfde en laatste actielijn uit de Herstelagenda richt zich op de aanpak vroegsignalering schulden; betere vindbaarheid gemeente bij kleine schulden; intensieve ondersteuning en begeleiding naar nieuw werk; scholing en ontwikkeling voor behoud van werk en de opzet van een samenwerking tussen de regionale mobiliteitsteams en het zelfstandigenloket van de gemeente Ede. Dit loket is bestemd voor ondernemers die zich op een andere toekomst willen oriënteren dan het ondernemerschap.

Vanuit het Rijk zijn middelen beschikbaar gesteld waarmee Regionale Mobiliteitsteams (RMT's) worden ingericht. Met deze aanvullende dienstverlening kunnen mensen die door de coronacrisis geen werk meer hebben geholpen worden aan een baan. In juni 2021 is een kwartiermaker gestart met de opdracht om tot een plan van aanpak en de inrichting en samenwerking van het RMT te komen. In 2022 zal er uitvoering aan gegeven worden.

We zien vooralsnog geen grote stijging aan uitkeringsaanvragen. Sterker nog: er is sprake van krapte op de arbeidsmarkt. De werkloosheid in Nederland is momenteel laag. In regio Foodvalley is het gemiddelde werkloosheidscijfer nog lager.

De verwachtte boeggolf rond schulden is vooralsnog nog niet zichtbaar in de cijfers. Mogelijk vanwege de verlenging van de maatregelingen. In de komende maanden worden meerdere landelijke goede voorbeelden binnen de gemeente Ede nader uitgewerkt om geïmplementeerd te worden zodat inwoners met schulden sneller geholpen kunnen worden. In de communicatie naar onze inwoners zal aandacht besteed worden aan de toegankelijkheid van alle aangeboden producten.

Tot slot
In de Herstelagenda hebben wij tevens een eerste inschatting gegeven van de benodigde middelen. Hierbij maken wij gebruik van de beschikbaar gestelde middelen van het Rijk, de provincie Gelderland en van de reserve Steun- en Herstel Corona. Als indicatieve verdeling van de benodigde middelen over de vijf actielijnen gaven wij het volgende beeld:

Vooralsnog volstaan wij op dit moment met de nu aanwezige en naar verwachting nog beschikbaar komende middelen.

Via de Edese Impactmonitor Covid-19 volgen wij de sociale, maatschappelijke en economische impact van corona. Nu het einde van de coronacrisis in zicht is, passen we de monitoring daarop aan. We houden de vinger aan de pols totdat de landelijke maatregelen zijn afgeschaald. Vanaf januari stoppen we met de Edese Impactmonitor Covid-19. Actuele cijfers vindt u via https://ede.incijfers.nl/dashboard/edese-impactmonitor-covid-19/ .